Kozłek lekarski (waleriana) – roślina o uspakajającym działaniu

Kozłek lekarski (zwany walerianą) jest popularną rośliną od lat wykorzystywaną w medycynie jako środek uspokajający i ułatwiający zasypianie. Rośnie w Europie, Azji i Ameryce północnej, głównie na terenach wilgotnych.

Surowcem leczniczym kozłka lekarskiego jest korzeń i kłącze (radix et rhizoma), zbierane późną jesienią w drugim roku wegetacji. Zawartość poszczególnych związków zależy od odmiany, warunków środowiskowych, okresu zbioru oraz sposobu suszenia.

Głównymi związkami biologicznie czynnymi są walepotriaty występujące w ilości 1-2%. Walepotriaty są związkami nietrwałymi, rozkładającymi się w trakcie suszenia w temperaturze wyższej niż 35°C. Drugą grupę substancji czynnych surowca stanowią składniki olejku eterycznego występującego w ilości 0,5-2%. Poniższy rysunek przedstawia budowę tych dwóch związków.

Waleranon

Waltrat

Kozłek lekarski – zastosowanie

Kozłek lekarski wykorzystywany jest głównie jako roślina o działaniu sedatywnym, czyli uspokajającym i wyciszającym. Przyjmowanie preparatów z kozłkiem lekarskim nie powoduje zmniejszenia uwagi, możliwości koncentracji oraz wydłużeniem czasu reakcji. Nie zauważono negatywnego wpływu wyciągu z kozłka na czas reakcji, a także zdolności do koncentracji i skupienia uwagi rano po przebudzeniu.

Działanie uspokajające

Stosowanie waleriany skutkuje także poprawą pamięci oraz większym opanowaniem w sytuacjach stresowych, łagodzi uczucie niepokoju. Przyjmowanie preparatów na bazie waleriany wydłuża czas trwania snu wolnofalowego oraz skraca I stadium snu.

Badanie dotyczące ADHD

Razlog i jego zespół badawczy stwierdzili, że nalewka z korzeni kozłka ma wpływ na łagodzenie objawów ADHD – zespołu nadpobudliwości psychoruchowej. Doświadczenie zostało przeprowadzone na grupie 30 dzieci, w której przeważali chłopcy w wieku ok. 8 lat. Dzieci podzielono na trzy grupy. Pierwsza dostawała wyciąg z kozłka, druga ten sam wyciąg trzykrotnie rozcieńczony, a trzecia placebo. Pacjenci otrzymywali 10 kropli trzy razy dziennie. W ciągu 2 tyg. trwania doświadczenia obserwowano zachowanie dzieci. Poprawa w zachowaniu nastąpiła u obu grup przyjmujących nalewkę z kozłka

Działanie nasenne

Wyciągi z kozłka lekarskiego poprawiają jakość snu u osób cierpiących na bezsenność warunkowaną napięciem oraz nadmiernym pobudzeniem nerwowym. Waleriana Ułatwia zasypianie, wydłuża czas snu i ogranicza wybudzenia w nocy

Badanie nad bezsennością

Vorbach i jego zespół badawczy przeprowadzili badania nad bezsennością na grupie 121 ochotników. Zakwalifikowane osoby nie miały zdiagnozowanej depresji ani nie przyjmowały leków mogących zakłócać sen. Przez 28 dni pacjenci otrzymywali etanolowy wyciąg z kozłka. Wyraźną poprawę snu uzyskano w grupie przyjmującej wyciąg już po 14 dniach, w tym 66% pacjentów efekt jego działania określiło jako bardzo dobry lub dobry. Jedynie w dwóch przypadkach pojawił się poranny ból głowy i odczucie oszołomienia

Działanie rozkurczające i stosowanie podczas bóli miesiączkowych

Kozłek działa także rozluźniająco na mięśnie gładkie. Dzięki temu przyjmuje się go w celu złagodzenia bólu miesiączkowego oraz tego, który występuje w stanach skurczu żołądka.

Mechanizm działania korzeni kozłka lekarskiego

Mechanizm działania kozłka lekarskiego jest związany między innymi z hamowaniem wychwytu zwrotnego kwasu γ-aminomasłowego i stymulowaniem uwalniania GABA z zakończeń nerwowych.

Wzrost stężenia GABA powoduje otwarcie kanałów jonowych w błonie komórek nerwowych i zwiększony przepływ jonów chlorkowych do wnętrza komórki. Skutkuje to zmniejszeniem pobudliwości neuronów i hamowaniem odpowiedzi na bodźce

Badania biochemiczne ekstraktów z korzenia kozłka wykazały działanie na:

• Receptor GABA
• Receptory adenozynowe A1 – działanie przeciwdrgawkowe i sedatywne
• Receptory 5-HT1A – działanie przeciwdepresyjne i przeciwlękowe

Kozłek lekarski wykazuje pozytywne działanie również w połączeniu z innymi ziołami o właściwościach uspokajających, np. z liśćmi melisy i szyszkami chmielu.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat produktu Neuralax Night, kliknij ten link: Neuralax Night – suplement diety na noc